Ex_pose: Alexandra Kehayoglou, Συνέντευξη
Η ελληνικής καταγωγής Αλεξάνδρα Κεχαγιόγλου, που γεννήθηκε και ζει στην Αργεντινή, κατακτάει τον κόσμο με τα απαράμιλλης ομορφιάς υφαντά-τοπία που δημιουργεί, συνδυάζοντας με μοναδικό τρόπο μία οικογενειακή παράδοση χρόνων, την ταπητουργία, με σύγχρονες και πειραματικές τεχνικές και μεθόδους εικαστικής δημιουργίας.
Πέρα από την εντυπωσιακή παρουσία της σε ολοένα και περισσότερες εκθέσεις τέχνης ανά τον κόσμο, ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσε η συμμετοχή της στο παραμυθένιο σκηνικό του show που παρουσίασε ο ταλαντούχος Βέλγος σχεδιαστής μόδας Dries Van Noten στην εβδομάδα μόδας του Παρισιού τον Σεπτέμβριο που μας πέρασε.
Τα χαλιά που φτιάχνει, χρησιμοποιώντας υλικά που περισσεύουν ή και απορρίπτονται από την οικογενειακή επιχείρηση ταπητουργίας, θυμίζουν τη χλωρίδα των Πάμπας, των εύφορων πεδιάδων της χώρας της και πέρα από την αισθητική απόλαυση που προσφέρουν εγείρουν την ευαισθητοποίηση σε περιβαλλοντικά και οικολογικά ζητήματα.
Η Αλεξάνδρα Κεχαγιόγλου μίλησε στην Ελένη Ζυμαράκη Τζώρτζη.
Ε.Ζ. Η καταγωγή σου είναι ελληνική. Γεννήθηκες στην Αργεντινή. Νιώθεις, και αν ναι, με ποιο τρόπο συνδεδεμένη με τη γη των παππούδων σου;
Α.Κ. Οι δεσμοί μου με την Ελλάδα είναι μέσω της οικογένειάς μου. Οι Έλληνες παπούδες μου μετανάστευσαν στην Αργεντινή μεταφέροντας εκεί την παράδοση της ταπητουργίας. Η γιαγιά μου άρχισε να υφαίνει στον αργαλειό που είχε πάρει μαζί της. Εκείνη δίδαξε τους γιους και την κόρη της. Μετά από λίγα χρόνια ο ένας αργαλειός έγιναν πολλοί, οι οποίοι χρησιμοποιούνταν από γυναίκες στα σπίτια τους. Η υφαντική ήταν ανέκαθεν δουλειά των γυναικών.
Στη δεκαετία του ’60 ξεκίνησαν να λειτουργούν μηχανικούς αργαλειούς.
Νιώθω πως αυτός είναι ένας διαφορετικός τρόπος να γνωρίσω την οικογένειά μου. Είναι μία σιωπηλή και οικεία γνώση. Δε γνώρισα τη γιαγιά μου, το μόνο που είχα ήταν κάποιες ιστορίες. Η οικογένειά μου επέλεξε την ταπητουργία και μέσω αυτής αισθάνομαι πως γνωρίζω πράγματα για τη γιαγιά μου που έχουν να κάνουν με το πώς ένιωθε – είναι ενσυναίσθηση.
Ε.Ζ. Πώς ορίζεις την καλλιτεχνική σου ταυτότητα;
Α.Κ. Είμαι καλλιτέχνης που φτιάχνει εγκαταστάσεις και γλυπτά από ύφασμα, κυρίως συνδέοντας την οικογενειακή παράδοση με πειραματικές τεχνικές.
E.Z. Φτιάχνεις συναρπαστικές υφαντές συνθέσεις που μοιάζουν με κοραλλιογενείς υφάλους ή βρύα. Τι είναι αυτό που κάνει τα αντικείμενα αυτά έργα τέχνης; επιπλέον, πώς θα ήθελες το κοινό να τα προσεγγίζει δεδομένου πως συνήθως υπάρχει μία απόσταση ανάμεσα στο έργο τέχνης και στο κοινό;
Α.Κ. Πιστεύω πως στην πραγματικότητα τα έργα τέχνης μοιράζονται μία ιδιαίτερη σχέση με το κοινό. Έχουν τη δύναμη να σε εμπλέκουν και να σε απορροφούν με πολλούς τρόπους. Θεωρώ πως η τέχνη έχει την ιδιότητα να αλλάζει τον θεατή – με αυτό ακριβώς έχει σχέση η δουλειά μου.
Θέλω να πιστεύω πως ο ιδιοκτήτης του έργου μου είναι ο κατάλληλος άνθρωπος να αποφασίσει πώς και πού θα απολαύσει τα έργα μου, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως λειτουργικά αντικείμενα, όπως ένα χαλάκι και επιπλέον να αντιμετωπιστούν ως έργα τέχνης.
Ε.Ζ. Περιέγραψέ μας τη διαδικασία δημιουργίας των χαλιών σου, πόσο πολύπλοκη είναι και ποια στάδια είναι τα πιο απαιτητικά αλλά και τα πιο ικανοποιητικά;
A.K. Δουλεύω με το χέρι το πέλος όλων των κομματιών μου, εκλαμβάνοντας το κάθε ένα από αυτά ως έργο τέχνης. Φτιάχνονται από υλικό που περισσεύει ή απορρίπτεται από την παραγωγή. Μάλλινα, στο ιδανικό σχήμα, που βάφονται σύμφωνα με το κάθε σχέδιο. Το κάθε χαλί είναι μοναδικό, με μία συγκεκριμένη υφή, όγκο, χρώμα και μορφή. Ο χρόνος παραγωγής εξαρτάται από την πολυπλοκότητα του κάθε κομματιού και μπορεί να διαρκέσει από έναν μέχρι και αρκετούς μήνες. Είναι μία ιδιαίτερα ικανοποιητική διαδικασία, με χαρακτήρα σχεδόν θρησκευτικό λόγω της συγκέντρωσης που απαιτεί.
Ε.Ζ. Η δουλειά σου έχει οικολογικό χαρακτήρα;
Α.Κ. Τα κομμάτια μου είναι μία αφαιρετική αναπαράσταση των τοπίων της πατρίδας μου, της Αργεντινής. Περιοχές όπως η Πάμπα( εύφορες πεδιάδες) είναι ιδιαίτερα σημαντικές για εμένα και που ελπίζω να διατηρηθούν στο πέρασμα του χρόνου. Όλα τα τοπία που δημιουργώ αναπαριστούν ένα κομμάτι της ιστορίας μου, είτε είναι τα δέντρα της πίσω αυλής του σπιτιού μου, είτε τα λιβάδια στα οποία συνήθιζα να ξαπλώνω, είτε τα μυστικά μέρη των παιδικών μου αναμνήσεων.
Επιλέγω, για λόγους περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης, η κατασκευή των χαλιών μου να γίνεται από μαλλί προβάτων που έχουν βοσκήσει σε πεδιάδες. Βλέπω τα τοπία που φτιάχνω ως θραύσματα της πραγματικότητας και μέσω αυτών κάνω τους θεατές ή τους συλλέκτες των έργων μου να τα δουν ως μέρος μίας περιοχής που θα μπορούσε κινδυνεύει περιβαλλοντικά. Υφαίνοντας ένα χαλί που μοιάζει με πεδιάδα είναι ο δικός μου τρόπος να συνεισφέρω στην προστασία του περιβάλλοντος.
Ε.Ζ. Πρόσφατα συνεργάστηκες με τον Olafur Eliasson, έναν καλλιτέχνη εγκατεστημένο στο Βερολίνο, ο οποίος επίσης εστιάζει μέσω της δουλειάς του στη φύση. Θα ήθελες να μας μιλήσεις για το project πάνω στο οποίο συνεργαστήκατε καθώς και για την εμπειρία αυτής της συνεργασίας;
Α.Κ. Έφτιαξα ένα τοπογραφικό κομμάτι για το studio του Olafur Eliasson στο University of Arts του Βερολίνου. Τοπογραφικό είναι ένα κομμάτι που δημιουργείται μέσω της ανάπτυξης μιας ξύλινης κατασκευής, η οποία δημιουργεί το ανάγλυφο και δίνει ύψος στο υφαντό/χαλί. Ονομάζεται έτσι γιατί μιμείται την τοπογραφία μίας συγκεκριμένης περιοχής της γης. Για εμένα ήταν μία διαδικασία που μου προσέφερε πολλά κυρίως γιατί θαυμάζω τη άποψη του Olafur για την τέχνη και το περιβάλλον. Είχαμε την ευκαιρία να εργαστούμε στο studio του και να γνωρίσουμε τους συνεργάτες του, οι οποίοι μας στήριξαν σε όλη τη διαδικασία.
Ε.Ζ. Ποιο είναι το project πάνω στο οποίο δουλεύεις αυτή τη στιγμή;
Α.Κ. Αυτή τη στιγμή εργάζομαι πάνω σε μία εγκατάσταση που έχει σχέση με τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον χρόνο που περνάει – αυτή η δουλειά γίνεται σε συνεργασία με τον καλλιτέχνη Jose Garcia Huidobro. Τον Μάρτιο και τον Μάιο συμμετέχω σε δύο εκθέσεις στο Χονγκ Κονγκ και στο Βερολίνο. Τον Ιούνιο θα συμμετάσχω με την τελευταία μου δουλειά στο ArteBA Art Fair στο Μπουένος Άιρες.
Αλεξάνδρα Κεχαγιόγλου/Alexandra Kehayoglou,
Arts and the City / Ex_pose:
http://www.artsandthecity.gr/article/Ex_pose:-Alexandra-Kehayoglou/18537/